Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci?
Śmierć jest ciężkim tematem, nawet dla dorosłych. Niejednokrotnie sami nie możemy się pogodzić z odejściem bliskiej osoby. Wyobraźmy sobie więc jak w obliczu śmierci musi się czuć nasza pociecha, która nie potrafi zrozumieć, co tak naprawdę się stało. Jak rozmawiać z maluchem na ten trudny temat?
Przede wszystkim pod żadnym pozorem nie staraj się okłamać malucha, mówiąc mu, że dana osoba wyjechała na długie wakacje i nie wiadomo, kiedy wróci. Dziecko, mimo że wielu rzeczy jeszcze nie rozumie, przeżywa jednak wszystko podobnie jak my. Odczuwa brak zmarłego, a dodatkowo wyczuwa przygnębienie i żałobę dorosłych. Jeśli będziemy mu wmawiać, że wszystko jest w porządku, wyczuje ono sprzeczności między naszym zachowaniem, a naszymi zapewnieniami, a to może prowadzić do frustracji.
Nawet bardzo małe dziecko (poniżej piątego roku życia) powinno zrozumieć, że śmierć nie jest czymś odwracalnym, jak często się zdarza w kreskówkach. Będzie to ciężka przeprawa, ale należy wytłumaczyć spokojnie maluchowi, że np. babcia odeszła i już do nas nie wróci. Pamiętajmy, aby do takiej rozmowy nie zabierać się, gdy wciąż targają nami silne emocje. Dopiero, gdy zdołamy się uspokoić na tyle, aby porozmawiać z dzieckiem, weźmy się za tłumaczenia.
Nieco starsze dzieci zazwyczaj rozumieją już, że ludzie umierają, ale przypisują tą cechę ludziom starszym. Trudno im więc odnaleźć się w sytuacji, gdy odchodzi ktoś młody, kto nie był jeszcze „pomarszczony” i „chodził prosto”. Podajmy dziecku powód odejścia tej osoby. Wytłumaczmy, że niektórzy umierają w wyniku choroby, wypadków lub innych zdarzeń.
Pozwól dziecku na odbycie jego małej żałoby. Wytłumacz, że płacz i smutek są w takiej sytuacji normalne i że należy oddać cześć zmarłemu. Powiedz, że po jakimś czasie wrócicie do waszych codziennych zajęć i znów będziecie się śmiać, cały czas pamiętając o ukochanej osobie.
Aby ulżyć nieco dziecku w cierpieniu, zaproponuj mu, aby narysowało obrazek lub napisało list do zmarłego. Może się w nim pożegnać i zapewnić o swojej miłości. Następnie zamknijcie kopertę i napiszcie na niej imię osoby, do której jest adresowany list. Udajcie się wspólnie na miejsce wiecznego spoczynku opłakiwanej osoby i pozostawcie tam list.
Dzieci są bardziej pojętne, niż mogłoby się nam wydawać i warto szczerze z nimi rozmawiać. Kłamstwa i obietnice powrotu zmarłego mogą negatywnie odbić się na psychice malucha, natomiast z prawdą jakoś sobie poradzi, podobnie jak większość ludzi w żałobie.
czeszka, specjalista Tipy.pl „ Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci”
